عکاسی معماری، هنرعکاسی از ساختمان‌ها، بناها و سازه‌های مشابه است که نشان دهنده‌ی زیبایی شناختی و جزئیات طراحی این بناهاست. عکاسی معماری، از دیرباز تا کنون وجود داشته و از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که هر اثر معماری دارای هویت، خصوصیات و معنای منحصر به فرد خود است و معماران با استفاده از این نوع عکاسی جزئیات و فضای طراحی اثر خود را نشان میدهند.
۱۰ آذر ۱۳۹۸
کانون کبود - غزل خواجوی
معماری موضوعی گسترده است و همه آثار معماری از آسمان خراش ها گرفته تا معابر شهری را شامل می‌شود. تقریباً هر روزه و در همه جا، به نوعی با معماری احاطه شده‌ایم؛ به همین دلیل جای تعجب ندارد که معماری موضوعی محبوب در عکاسی است. با وجود پیشرفت فناوری در زندگی امروزه، معماری هم‌چنان در حال شکوفایی است؛ چه یک ساختمان مسکونی یک طبقه باشد یا یک ساختمان مدرن، هر دو یک اثر هنری به شمار می‌روند. عکاسی معماری هنر نمایش طراحی و زیبایی شناختی یک بنا است؛ عکاسی معماری تنها به معنای نمایش نمای ساختمان و ویژگی‌های بیرونی آن نیست بلکه شامل عکاسی از جزئیات درونی یک ساختمان نیز می‌شود. در این نوع عکاسی ممکن است عکاس برخی از جزئیات یک ساختمان را، که با چشم دیده نمی‌شود، برجسته کند. عکاسی معماری انواع متفاوتی دارد، این شاخه از عکاسی میتواند برای عکس‌برداری از پیاده رو ها، طاق‌ها، پل‌ها، آسمان خراش‌ها، انبارها، کارخانه‌ها، برج‌ها، بناهای تاریخی، ساختمان‌های مدرن و .... استفاده شود.
در طول تاریخ، بناها و ساختمان‌ها سوژه‌های با‌اهميتی برای عکاسی بوده‌اند و این نشان‌دهنده اهمیت معماری در فرهنگ جوامع بوده است. به طور دقيق نمی‌توان زمان دقيقی برای فراگيری عکاسی معماری مشخص كرد. با این وجود به نظر می‌رسد که این شاخه از عکاسی در دهه 1860 هم‌زمان با اختراع عکاسی و زمانی که معماران یکی پس از دیگری شاهکارهای معماری خلق می‌کردند آغاز شد. اولین عکس ثبت شده در حوزه عکاسی معماری توسط ژوزف نسیه فور نیپس (مخترع عکاسی) بوده که مجله لایف این عکس را جزو 100 عکسی که جهان را تغییر داده، بر شمرده است. نیپس این عکس را با استفاده از دوربین تاریک‌خانه‌ای و با نور دهی 8 ساعته ثبت کرده است.
به همان اندازه که معماری سازه‌ها در طول مدت زمان از شیوه‌ی سنتی تغییر کرده است، عکاسی معماری نیز دچار تغییر و تحول شده است. امروزه عکاسان معماری از خلاقیت بیشتری در عکس‌های خود استفاده میکنند و خطوط مورب و سایه‌ها را با شهامت بیشتری در عکس‌های خود به کار می‌برند. از عکاسان مشهور این حوزه می‌توان از برنیس ابوت، جیمز آستین، هنری تالبوت، کارول ام. های‌اسمیت، یولیوس شولمان، واین تام، فردریک اچ. ایونز، اندرو پروکاس و عکاسان مطرح امروزی دنیا کرستین آرنمان، میهای فلورئا، ایوان بان، جولیا گوسپادارو، آرنود برتراند نام برد.
ویژگی‌های عکاسی معماری
-عکاسی معماری بیرونی:
هدف عکاسی از نمای یک ساختمان ایجاد اشتیاق و کنجکاوی در مخاطبان برای شناخت یک ساختمان است. این نوع عکاسی نیازمند نور روز یا یک منبع نوری مناسب هم‌چون نور مهتاب، استفاده از نور محیط مانند نور چراغ‌های خیابان و همچنین چراغ‌های بیرونی ساختمان است. برای ارائه خطوط تمیز از یک سازه بهتر است که از ساختمان در برابر آسمان روشن عکاسی شود. عکاس معماری بیرونی می‌خواهد زیبایی شناختی طراحی یک بنا یا سازه را با محیط درآمیزد و تصاویر کم نظیری خلق کند. عکاسی معماری میتواند شامل عکاسی در شب هم باشد. سازه‌هایی وجود دارند که شب‌ها زیباتر به نظر می‌رسند. هنگامی که در طول روز عناصری وجود دارد که حواس بیننده را از سوژه اصلی پرت میکنند، عکاسان می توانند با عکس گرفتن در شب ، به خصوص در صورت وجود چراغ، بنا را بهتر جلوه دهند.
-عکاسی معماری داخلی:
در این نوع عکاسی، مهمترین عنصر فضا است؛ به همین دلیل افرادی که از داخل ساختمان عکس می گیرند از لنزهایی با زاویه دید عریض و همچنین لنزهایی برای تصحیح پرسپکتیو ((Tilt-Shift استفاده می کنند. عکاسان معماری داخلی معمولا از شلوغی جلوگیری میکنند و ترکیببندیهای ساده را ترجیح میدهند. این امر در ایجاد تمرکز و برجسته سازی یک فضا یا ساختار بسیار موثر است. اگرچه عکاسی معماری داخلی نیز روش‌هایی برای استفاده از نور محیط از جمله پنجره های باز و چراغ های خیابانی پیدا می کند، اما باز هم نیازمند افزودن نور بیشتر به صحنه است. این امر می تواند با استفاده از وسایل روشنایی حاصل شود که محبوب ترین آن‌ها فلاش است. به همین دلیل است که عکاسی معماری داخلی، عکاسی کنترل شده تلقی می شود و عکاس با تنظیم روشنایی کنترل وضعیت را به دست می گیرد.
تفاوت عکاسی معماری و عکاسی برای املاک و مستغلات:
اگرچه ممکن است این دو شاخه از عکاسی مشابه به نظر برسند اما هر کدام بر روی هدف‌های متفاوتی تمرکز دارند. هدف عکاسی برای املاک و مستغلات تنها نمایش نمای کلی بیرون و داخل ساختمان برای فروش آن است. از طرف دیگر عکاسی معماری بر روی طراحی و جزئیات یک ساختمان تمرکز دارد. یک عکاس معماری با استفاده از نور و زاویه مناسب و با استفاده از تکینیک‌های خاص عکسهایی کم‌نظیری خلق میکنند که علاوه بر معرفی یک بنا تصویری تاثیرگذار بر مخاطب و ماندگار خلق میکند.
اگرچه هنوز عکاسی معماری هم‌چون عکاسی پرتره در بین مردم محبوب نیست اما با گذشت زمان و در چند سال اخیر بیشتر به اهمیت این موضوع پرداخته شده و پیش‌بینی می‌شود که در چند سال آینده شاهد رشد روز افزون این شاخه از عکاسی باشیم.
در مطالب بعدی شما را با انواع و جزئیات بیشتری از این شاخه خلاقانه عکاسی آشنا می کنیم.